Elektronika gitarowa

jest to kopia artykułu: https://www.tremolo.pl/Artykuly/Glosniki/Glosniki-gitarowe.html#cont

Wstęp

Głośniki gitarowe to specjalna podgrupa glosników, są używane tylko do nagłaśniania gitar. Gitarowce zazwyczaj są jednodrożne. Bez zwrotnicy (bez dodatkowych cewek i kondensatorów filtrujących). W obudowie głośnika (paczce) lub obudowie Combo znajduje się zazwyczaj jeden typ głośnika. Zdarzają się wyjątki, jednakże czołowi producenci nie mieszają głośników w jednej komorze. W przeciwienstwie do głośników stosowanych do nagłasniania koncertów czy Radia w domu walory brzmieniowe są inne. Głośniki stosowane w domu musza być jak najbardziej płaskie, neutralne w dynamice, cięcia i przesunięcia fazowe nie powoduja większych efektów nieporządanych bo muzyka miksowana w studiach jest tak bogata w alikwoty, delikatne chorusy, echa, harmoniczne, że ucho ludzkie jest mniej podatne i nie zauważa tego co robi w zestawie wielodrożnym zwrotnica, bo po prostu zazwyczaj muzyka jest batalią kilkunastu instrumentów i kilkuset wielotonów. Nie samą gitarą przecież człowiek żyje, gitara elektryczna to tylko wycinek pasma akustycznego
Natomiast głośnik gitarowy jest jak instrument, musi mieć swoje naturalne podbicia, bo gitara grałaby bez niego jak kąsek patyka. A jakbyś powiedzmy w kolumnie dwudrożnej z cięciem 5000Hz wyemitował na ostrym przesterze taką właśnie częstotliwość no to miałbyś tam nieciekawy efekt - po części by strasznie haratało wysokotonowym po drugie nierównomiernie by dwa głośniki ze soba interferowały. Po jeszcze tam któres; jakbyś przygrał 5000Hz przy ostrym przesterowaniu odezwały by się wyższe harmoniczne powiedzmy 10000Hz - czyli w grze gitarowej tak zwany "piasek" nieprzyjemne brzmienia. Najprawdopodobniej głośnik wysokotonowy by się spalił.
Glosnik gitarowy w okolicach 10000Hz już praktycznie nie przenosi.
Głośnik gitarowy powinien mieć pasmo przenoszenia do około 5000Hz
Dzięki takim oto założeniom głośnik gitarowy przy prostej konstrukcji i nie pełnym pasmie ma możliwosci podbijania i podbarwiania dźwięku z gitary z uwzględnieniem konkretnego typu wzmacniacza i granej muzyki. Może mieć dużą skuteczność, niezły polot a przy tym i naturalność.
Czyli budowanie paczek gitarowych i niegitarowych...

Na górę

Na górę

WSTĘP

Głośniki gitarowe należą do urzadzeń najbardziej wpływających na dźwięk naszego systemu gitarowego. Są przetwornikami sygnału wysokiego poziomu na dźwiek. Skomplikowana tyrada dźwieków po przejściu przez efekty, przedwzmacniacze, wzmacniacze korekcyjne trafia kablami do głosnika lub głosników. Generalnie często słysze jak ktoś podłacza swój system do głośników z wieży, starych głośników z rubina (już lepiej), albo pod głośniki, które mimo swojej nazwy czy przeznaczenia sie do tego celu nie nadają.

Na górę

DEFINICJA

O głośniku mówi nam definicja encyklopedyczna: GŁOŚNIK, przetwornik elektroakust. przetwarzający przebiegi (sygnały) elektr. o częstotliwości akust. (sygnały foniczne) na fale akust. (mowa, muzyka itp.). Najważniejszymi cechami charakteryzującymi głośnik są: pasmo przenoszenia, poziom ciśnienia akust., zniekształcenia nieliniowe, skuteczność, sprawność, moc znamionowa i impedancja znamionowa. W głośniku dynamicznym (magnetoelektr.) - najbardziej rozpowszechnionym - przekształcany prąd elektr. przepływa przez umieszczoną w stałym polu magnet. cewkę, wskutek czego działa na nią siła elektrodynamiczna proporcjonalna do chwilowej wartości prądu elektr.; drgania cewki są przenoszone na połączoną z nią mechanicznie membranę, która staje się źródłem dźwięku; głośniki dynamiczne mogą być niskotonowe, przenoszące dolne pasma częstotliwości (zawierają ciężką, dużą, miękko zawieszoną membranę stożkową), średniotonowe, wysokotonowe, przenoszące górne pasmo częstotliwości (mała, lekka, sztywno zawieszona membrana); 2 ostatnie głośniki mają membrany stożkowe lub - odznaczające się b. równomierną charakterystyką kierunkową - membrany kopułkowe; rozróżnia się też głośniki wysokotonowe o dużej sprawności (tubowe), szerokopasmowe i in. W głośniku elektrostatycznym membrana z cienkiej (10 µm) metalizowanej folii jest zawieszona między 2 perforowanymi elektrodami, między którymi istnieje silne pole elektrostat.; doprowadzony do elektrod sygnał foniczny modeluje pole elektrostat., wprawiając membranę w drgania. Na odmiennych zasadach działają głośniki plazmowe (jonowe; bezmembranowe), w których do wytworzenia dźwięku wykorzystuje się pulsacje zjonizowanego powietrza, znajdującego się w pobliżu elektrody w kształcie perforowanej kuli, oraz .głośniki piezoelektryczne, w których drgania membrany są powodowane odkształceniami materiału piezoelektr. pod wpływem przyłożonego do niego napięcia o częstotliwości akustycznej.
W celu uzyskania wyrównanego pasma przenoszenia stosuje się zestawy różnych głośników w jednej obudowie, czyli kolumny głośnikowe. W kolumnie głośnikowej pasmo przenoszonych częstotliwości dzieli się zazwyczaj na 3 części za pomocą filtrów elektr. (zw. zwrotnicami), doprowadzających przebiegi składowe do odpowiednich głośników; kolumny głośnikowe aktywne zawierają ponadto w swojej obudowie wzmacniacz mocy. Do często stosowanych należą kolumny typu bass- reflex, zawierające m.in. głośnik niskotonowy pobudzający do drgań powietrze zawarte w obudowie i emitujący dźwięk przez znajdujący się w niej otwór (zwiększa to skuteczność kolumny, rozszerza pasmo przenoszenia niskich częstotliwości, zmniejsza zniekształcenia), oraz kolumny typu compact, mające obudowę całkowicie zamkniętą, które przy zestawieniu odpowiednio dobranych głośników mimo małych rozmiarów dość dobrze odtwarzają niskie tony.
Przykładowy głośnik szerokopasmowy ARZ 6604: w rysunku technicznym:

Na góre

Na górę

CO NIE NADAJE SIE DO GITARY:

Co nie bedzie nadawało się do gitary:- membrana z zawieszeniem gąbczastym - zbyt duże wychylenie membrany sprawia, że gitara gra bardzo mulasto, nieciekawie, w dodatku tego typu głośnik nadaje się bardziej do gitry basowej, aczkolwiek nie każdy. Tego typu głośniki mozna stosować w subwooferach w głosnikach Hi-Fi do przetwarzania muzyki już nagranej, a nie takiej, która akurat jest tworzona przez nas.
- membrana z zawieszeniem gumowym o dużym skoku, bardziej wytrzymała od zawieszenia gąbczastego jesli chodzi o parametry są antygitarowe jak wyzej (skok roznica miedzy maksymalnym wychyleniem głośnika a najglębszym)
- Głośnik ze zwrotnicą - nie stosuje sie go dlatego, iż zwrotnice, po za cięciem i rozdzielaniem pasma przenoszenia wbudowują w sygnał przesuniecia fazowe i inne nieciekawe elementy dźwiekowe.
- Głosnik piezoelektryczny - dziadostwo stosowane bardziej w budzikach, telefonach, zegarkach i tanich zestawach estradowych - nieciekawy dźwiek, obciązenie pojemnościowe, brak parametów
- Głośnik z napisem ALPHARD !! Uwaga - straszny szajs szczególnie seria HW i HWC
- Głośnik lub zestaw o małej skuteczności - głośnik o skutecznosci poniżej 90dB nie nadaje się z faktu trudnego uzyskania czytelności dźwięku. O wiele lepiej takie głośniki lączyć po dwa a najlepiej po cztery, w starych zestawach znajdziemy wzmianke nawet o 9 głośnikach w jednej obudowie, a wszystko dla skuteczności. Jesli zwiększymy ilość głosników (łącząc je rownolegle - niestety spada impedancja) o jeden wówczas skuteczność napięciowa wzrasta o +3dB. Glośnik o mocy 100W i skuteczności 87dB da nam to samo co głośnik 50W i skuteczności 90dB
Zatem najlepszymi glośnikami do gitary sa glośniki sztywno zawieszone, kiedyś zawieszenia były wykonane z zagiętego papieru lub tkaniny (takie też teraz spotkamy), teraz mamy niskoskokowe gumy (Visaton).

Na górę

Na góre

PARAMETRY GŁOŚNIKA:

Impedancja

Impedancja: jest to najniższa wartość modułu impedancji (oporności biernej) głosnika w pasmie przenoszenia. Zazwyczaj najniższą impedancje głośnik posiada w dolnym paśmie przenoszenia. Impedancja jest zmienna, ponieważ przy zmianie częstotliwości prądu układy bierne np. głośnik stawiaja zmienny opór prądowi zmiennemu. Układ zastępczy glośnika to cewka, cewka posiada swoja indukcyjność, a co za tym idzie reaktancje indukcyjną ponadto rezystancje i reaktancje pojemnościową, gdyż niechciana pojemność znajduje sie pomiędzy uzwojeniami cewki. Rezystancja sie zmienia w czasie ponieważ cewka w wyniku tarcia i przepływającego prądu nagrzewa się. Pojemność też może być zmienna w funkcji długo terminowej, a opor który nadaje taki niechciany kondensator pomiedzy uzwojeniami zmniejsza swoją wielkość gdy zwiększamy częstotliwość. Odwrotnie jest z cewką ona zwiększa swój opór dla prądów o wyższej częstotliwości.
Ponadto jest to układ dynamicznie się poruszający, ciągle znajduje się w polu magnetycznym magnesu stałego (czasami stosuje się elektromagnes), który także wprowadza zmiane parametrów cewki. W rezultacie na głosniku mamy napisany parametr zwany impedancją znamionowa. niekiedy jest podana absolutnie najniższa wartość impedancji (mozna to znaleźć w katalogu) . Ważne jest to, żeby impedancja głosnika była taka sama lub większa niż impedancja wyjścia wzmacniacza, jesli będzie mniejsza, to wzmacniacz bedzie się po pierwsze bardziej grzał, po drugie może to zaowocować spaleniem wyjscia wzmacniacza, końcowki, zasilacza wzmacniacza. Jesli impedancja głosnika bedzie wieksza niż wzmacniacza, wowczas układ będzie posiadał mniejszą moc, a co za tym idzie bedzie płynął mniejszy prąd. Układ może stracić na dynamice. Na góre

Na górę

Moc znamionowa WATY

obecnie w handlu znajduje się mnóstwo głośników, jesteśmy często informowani, ile dany głosnik ma Watów. Wat to oczywiście nie jest jednostka głośności, ale mocy. Moc nalezy do najczęściej okłamywanych parametrów głosnika. Szczególnie chodzi tu o tzw. PMPO, która jest po za swoja definicją znakomitym czynnikiem reklamowym dla danego głosnika. Jeśli kupujesz dobry głosnik nie nadziejesz się na ten parametr. Ale moc nie jest jednoznacznie określona. Moc głośnika jest to maksymalna moc która może być dostarczona przy znamionowej impedancji wzmacniacza i glośnika, w której to głośnik bedzie długo działał.
Moc znamionowa - jest to moc jaką głośnik może przyjmować w pracy ciągłej, mierzona w watach. Nie ma jednej normy w której jest to mierzone. Wg DIN45-573 jest to: sygnał 1 min, włączony, 2 min wyłączony przez 5 minut. Wg IEC 268-5 do głośnika doprowadzony jest sygnał 100 godzinny. Z tego wynika, że ten sam głośnik może mieć różną moc znamionową w zależności od normy w której został mierzony (przy IEC jego moc na pewno będzie mniejsza).
Stare zasady doboru głosnika do wzmacniacza opowiadały się o 2 razy słabszym wzmacniaczu. Dzisiaj można dac troche więcej mocy. Byle nie przekraczać mocy maksymalnej, która to niekorzystnie moze wpłynąć na mechaniczne aspekty życia głośnika. W krótkich okresach wzmacniacz przy przesterowaniu może oddawac więcej mocy aniżeli wynika z jego parametrów, napisu na obudowie. Chodzi głównie o przesterowania, sygnały nieczyste. jest to tak zwana moc muzyczna pojawiajaca sie w ułamku sekundy, i może być nawet dwa razy większa od mocy znamionowej. jest to po prostu związane z częściową nieokreślonością mocy zestawów.
Często odpowiadam na pytanie czy stanie sie cos, jezeli mój głosnik bedzie miał większa moc od wzmacniacza, to czy spale wzmacniacz. Z pewnością nie jeśli bedzie miał własciwa niemniejsza impedancje. Wzmacniacz interesuje tylko impedancja głośnika im mniejsza tym przy takim samym sygnale prad bedzie większy co może zaowocować spaleniem końcówki. Więc można podnipać kolumny 100Watowe pod wzmacniacz 10W

Dobór wzmanciacza.

Impedancja powinna być taka sama jak głośnika lub zespołu głosnikowego (przy czym stosuje się popularne wzory na opór zastepczy).

Na górę

Parametry Thielle'a-Small'a

V_AS - objętość ekwiwalentna w litrach lub decymetrach sześciennych. Jest to objętość zastępcza obliczana na podstawie podatności zawieszenia i powierzchni membrany, czym te obie wartości są większe tym VAS jest większe.
Q_ms - dobroć mechaniczna, czyli tarcie występujące na górnym zawieszeniu oraz resorze.
Q_es - dobroć elektryczna
Q_ts - dobroć całkowita określana wzorem: Qts=(Qms*Qes)/(Qms+Qes). Na podstawie tego parametru w połączeniu z Fs i VAS możemy określić charakterystykę głośnika w zakresie niskich częstotliwości. Do obliczenia obudowy należy obliczyć Qts zastępcze:
Qts(zastępcze)=Qts*(Re+Rs)/Re ( Re - rezystancja cewki głośnikowej, Rs - rezystancja cewki włączonej szeregowo z głośnikiem). Obliczenie tego parametru pozwala na wybór obudowy najodpowiedniejszej dla danego typu głośnika
Qts - jest podane w katalogu.
F_S - częstotliwośc rezonansowa głośnika
dia, d - Diameter - czyli średnica mierzona w różny sposób. Najwazniejsza w obliczeniach jest średnica liczona od polowy zawieszenia. Ale w celach konstrukcyjnych można podac średnice pomiedzy wkrętami albo zewnętrzną średnice głosnika.
Sd - powierzchnia membrany która promieniuje dźwięku (powierzchnia membrany + powierzchnia połowy zawieszenia) podawana zazwyczaj w centymetrach kwadratowych
Efektywnosć - jest to miara ciśnienia akustycznego w pewnej odleglości od głosnika przy pomocy sygnału napięciowego lub mocy.
Standardowo podaje się dwa typy efektywości: mocową gdzie sprawdza sie natężenie ciśnienia akustycznego w odległosci metra przy użyciu mocy 1Wata
Druga skutecznosć to miara napięciowa, gdzie podaje się napięcie 2,83V mierzy natężenie dźiweku w odległości 1 metra.
Obie te efektywności sa wyliczane jako średnia z całego pasma przenoszenia.
I tu uwaga do parametru Efektywnosć: Nie należy się sugerować tylko mocą głośnika, do najważniejszych parametrów nalezy efektywnosć.
Jest to miara logarytmiczna, głośnik o 3 dB słabszy na efektywnosci gra dwa razy słabiej jesli chodzi o ciśnienie.. A głośnik słabszy o 12dB gra w rezultacie 16 razy słabiej.
Logarytmicznosc efektywnosci polega na tym iż jeżeli zwiekszymy ilość głośników 2 razy efektywnosc zwrośnie o 3 dB

PASMO PRZENOSZENIA

Pasmo przenoszenia: jest to taki interwał częstotliwości, w którym efektywność nie spada poniżej linii prostej bardziej niż o 3dB.

Przykładowy wykres pasma przenoszenia Na góre

Na górę

OBUDOWA

Obudowa jest konstrukcją wykonaną z twardego materiału, ktorej zadaniem jest odizolowanie drgań powietrza sprzed głośnika od drgań za głośnikiem - ma to na celu zwiększenie efektywności głośnika. Robi się bardzo rożniste obudowy, typów obudów jest bardzo wiele, nas beda interesować obudowy zamknięte i otwarte. Inne typy jak Bass reflex - bedą nas mniej interesowały - sa cieższe do policzenia, a nadto cięzko znaleźć tanie głośniki nadajace się do tego celu i w dodatku do gitary. Bas reflex swoim rezonansem zmniejsza predkosć działania głośnika w dodatku obniża pasmo w tych rejestrach, w których bardziej działa gitara basowa aniżeli elektryczna.
Obudowa zamknięta jest tak dobrana, aby wsadzony do niej głośnik wykazał jak największa liniowość. Zatem rezonans obudowy powinien byc ciut poniżej rezonansu głosnika - oczywiście w hercach. W przypadku kolumn Hi-Fi nie można przekraczać parametru Vas (objętości nominalnej). W konstrukcjach gitarowych można tą zasade ominąć. Budując na przykład kolumny otwarte.
Kolumna otwarta to powierzchnia bryły, której część za glośnikiem jest częściowo otwarta, zazwyczaj otwiera się 2/3 powierzchni ściany za głośnikiem. Na góre

Na górę

OBUDOWA - rozeznanie

Aby wykonac obudowe nawet otwartą, trzeba zapoznac się z parametrami glosników. Najlepsze glośniki do gitary powinny mieć skutecznosć większą od 97dB. Jednak większośc tanich głosników takiej skutecznosci nie posiada. Mówie tu oczywiście o Alphardach i innych tego typu urzadzeniach. Dlatego w zestawach gitarowych stosuje się często od dwóch do czterech a nawet dziewięciu głosników zazwyczaj takich samych. Na góre

Na górę

GŁOŚNIKI - ŁąCZENIE WIELU GŁOŚNIKÓW

A teraz przedstawie to jak można lączyć ze sobą głosniki w sposób równoległy i szeregowy:

Tak oto można laczyć ze sobą głosniki
Gdy do kolumny włożymy jeszcze jeden głośnik powierzchnie membrany wzrośnie dwukrotnie, w przypadku trzech głośników wiadomo. Jednocześnie zwiększa się nam gabaryty oraz skuteczność. Generalnie im większa powierzchnia membran tym lepiej. Skuteczność dla zestawu dwugłośnikowego wzrasta o 3dB, dla 3 głośników o 4,7dB - oczywiście skutecznośc napięciowa i to tylko przy polaczeniu równoległym. Impedancja w przypadku szeregów glośnikowych wzrasta, a w przypadku równoległego połaczenia maleje. Łączenie ze sobą większej ilości głośników ma sens nie tylko w zestawach gitarowych. To o ile zmieni się skuteczność i impedancja pokazane jest na rysunku poniżej.

Jak widać z powyższych wzorów, nie można sobie łączyć głośników w szeregi ile nam sie chce, gdyż impedancja nam wzrasta i moc maleje - nie wykorzystujemy całej mocy. Nie można lączyć równolegle bo impedancja maleje tylukrotnie ile głosników włozyliśmy. Dlatego stosuje się połączenia mieszane. Są one pokazane na rysunku poniżej

Na górę

Łączenie głośników ze wzmanciaczem

Głośniki najlepiej łączyć lutując miedziane kable w obrębie wyprowadzeń wokół magnesu. Wszelkie węzły najlepiej ustawić na blaszce wychodzącej z głośnika. I zalutowywać. jest to wazne, gdyż miedź pozbawiona izolacji zacznie korodować, pokrywać się śniedzią, tlenkiem i węglanem miedzi. Dlatego nie wystarczy podłączyć głośnika na okrętke.
Trzeba teraz obalić przesądy audiofilów jakoby kable bardzo wpływały na prace systemu muzycznego. Glównym naszym parametrem jaki będzie nas obchodził jesli chodzi o kable to jego przekroj podany w mm². Im on większy tym kabel może przepuścić większą moc. Obecnie na rynku jest mnóstwo rodzajów kabli. Ceny zaczynają się na 80 groszy a kończą na 5000 zł. Nie daj se nabić w butelke nie kupuj drogo. Zazwyczaj kabel głośnikowy w zintegrowanym piecu gitarowym jest, krotki zatem myśle przy mocy do 100 W kabel 1,5-2,5 mm² powinien starczyć.

Na górę

OBUDOWA WYKONANIE

Obudowę najlepiej wykonać z płyty wiórowej, jest sztywna i wytrzymała, MDF może okazać się zbyt delikatny na koncerty, za to lepszy, jeśli chodzi o właściwości akustyczne. Trzeba będzie się zaopatrzyć w odpowiednia ilość płyt wiórowych, piłę do drewna, scyzoryk, nożyk do drewna, cyrkiel, liniał, pilnik, wiertarkę, śrubokręt no i oczywiście głośniki, co lepiej zaopatrzeni mogą zaopatrzyć się w wyrzynarkę do drewna, tokarkę z nożami do drewna i wszystkim czym będziemy mogli swobodnie "rzeźbić". Zapewne, każdy kto ma tokarkę wie jak się nią obsługiwać, ale udowodnię teraz, że najtańszym sposobem bez wyrafinowanego sprzętu można nasz projekt ziścić.

CIĘCIE PŁYT (sposób domowy)

Zakreślamy linie prostą w miejscu cięcia na płycie z obu stron. Następnie tak oznaczone ślady pogłębiamy scyzorykiem, nożem z piłką lub nożem do drewna. Po czym piłujemy od krawędzi wgląb deski na głębokość 5 milimetrów. Wystarczy teraz użyć siły i złamać taką płytę. Taką płytę najlepiej teraz zeszlifować pilnikiem albo na szorstkim kamieniu trzymając płytę rękoma.

WIERCENIE OTWORÓW (metoda siłowa)

Zakreślamy koła cyrklem, które będą średnicą zewnętrzną kosza głośnika. Trzeba oczywiście wziąć pewien naddatek - to nie może wchodzić na "styk". Wiertarką wiercimy tak, aby kółka powstałe wskutek wiercenia stykały się wewnętrznie z kołem nakreślonym cyrklem. Następnie wykonujemy odwierty dookoła. Po czym powstałe otwory można rozwiercać lub wyłamywać śrubokrętem. I teraz wystarczy to wszystko zeszlifować równo. Aby powstało koło lub cos podobnego. Metoda ma parę wad - długo trwa wywiercenie otworu, nie mając w tym wprawy można zniszczyć płytę lub przesadzić z wymiarami otworu. Dlatego lepiej to wykonać na tokarce, niestety nie są to tanie maszyny. Jeśli udało się nam już to zrobić, wystarczy zaopatrzyć sie w zestaw śrub do drewna i wiertła. następnie zamontować głośniki. Następnie w miarę regularnie zamontować śruby na krawędziach obudowy.

Na górę

OBUDOWA ZAMKNIĘTA

Obudowa zamknięta zwana też czasami obudową typu COMPACT jest to zamknięta skrzynka w której od przodu znajduje się głośnik, lub więcej głośników ustalonych w tej samej fazie. Jest to proste uogólnienie, głośniki bowiem mogą być w przeciwfazie lub umieszczone z różnych stron. Taka sytuacja ma miejsce w kolumnach kina domowego, gdzie uzyskuje się w ten sposób efekt dźwięku zdelokalizowanego. Wada jest spadek skuteczności kolumny, na który w gitarze pozwolić sobie nie możemy. Obudowy mogą być z częściowo pochylona ścianka przednią lub tez całościowo pochylone. Ma to na celu polepszenie charakterystyki kierunkowej paczki gitarowej.
Większość głośników może bez wątpienia działać bez problemu w obudowie zamkniętej, bez sprawdzania nawet parametrów TS.
Wydawało by się, ze ta obudowa jest niebezpieczna dla głośnika. Gdyż głośnik ściska powietrze uchodzące donikąd... j jednakże jak okazuje się jest ona bezpieczniejsza od obudów półotwartych i BR.
Jedynym skutkiem złego dobrania głośnika nadającego się do BR w obudowę zamkniętą jest fakt iż głośnik straci troche dolnego pasma przenoszenia. Jednak, gdy parametry są niepewne zawsze warto stosować ten typ obudowy. Chodzi o wszelkie głośniki Alphard itp...

Oto wykres jak zmienia się zakres częstotliwości, gdy będziemy zmieniać wielkość litrażu głośnika w obudowie zamkniętej. Jak widać z wykresu zamieszczonego powyżej przy zwiększeniu obudowy. Za wzrostem obudowy pojawia się podbicie charakterystyki, które może nam uwydatnić Basy i zmieniać brzmienie paki. Może nam to ulepszyć brzmienie, może stać się twardsze, cięższe, również skrzynia staje się ciężka. Zauważmy jednak, że mimo zmiany wielkości obudowy o kilkadziesiąt litrów pasmo przenoszenia w Closed pozostaje niezmienione.
Przedstawiony powyżej rysunek jest tylko symulacją z programu WINISD uzyskane wyniki trzeba okiełznać pod pryzmatem rzeczywistej charakterystyki głośnika zawsze dostępnej u solidnych producentów głośników. W realiach nie można w nieskończoność zwiększać obudowy, niesie to za sobą problem parametru zwanego Vas - objętość ekwiwalentna. przekroczenie Vas niekorzystnie wpływa na wytrzymałość mocową. Głośnik 100Watowy w zbyt wielkiej skrzyni przy niektórych częstotliwościach może wytrzymywać zaledwie 5% tej mocy...
Jeżeli zwiększymy ilość głośników w obudowie (bez zmieny objętości) to tak jakbysmy podzielili objętość obudowy przez 2. Każdy głośnik widział będzie mniejsza objętość - charakterystyka skuteczność wzrośnie dla wyższych częstotliwości bardziej niż dla niższych w obrębie częstotliwości rezonansowej.
Co by było gdyby: Wstawiać do jednej obudowy głośniki o rożnym Vas:

Na górę

OBUDOWY WENTYLOWANE
Głośniki gitarowe ze względu na swoje zastosowanie posiadają wysokie częstotliwości rezonansowe. Charakterystyki u dołu często są zniekształcone ze względu na bardzo szerokie pasmo przenoszenia i dużej mocy głośnika. Aby temu zaradzić, a także móc budować mniejsze skrzynki gitarowe dobrym rozwiązaniem dla głośnika gitarowego jest skrzynka wentylowana. Patrząc od pewnej strony obudowa gitarowa otwarta może być traktowana jako obudowa typu bass reflex. Z tym że otwór rezonansowy jest prostokątny. Często gitarzyści mylnie nazywają taką obudowę tubą stawiając paczkę gitarowa pod biurko czy inny mebel.
To jak wielki jest otwór rezonansowy zależy od wielu czynników. Tak oto można w skrócony sposób pokazać co się dzieje z częstotliwością otworu, gdy będziemy zmieniać parametry otworu:
1. Wydłużenie rury czy tez otworu liczonego od krawędzi zewnętrznej obudowy do końca rury wewnątrz czy też końca otworu prostokątnego wewnątrz obudowy powoduje zmniejszenie częstotliwości rezonansowej otworu. Skrócenie - zwiększenie częstotliwości - tracimy pasmo u dołu.
2. Poszerzenie otworu rezonansowego niesie za sobą zwiększenie częstotliwości rezonansowej, tracimy pasmo częstotliwości u dołu. Jeśli będziemy zmniejszać otwór do pewnych granic częstotliwość rezonansowa spadnie, będziemy mieli głębsze pasmo. Stosowanie zbyt wąskich otworów powoduje świsty powietrza
3. Dwa otwory rezonansowe o tych samych częstotliwościach rezonansowych, a rożnych średnicach mają odpowiednio wielkie długości. Im większa średnica tym większa długość.
4. Zwiększenie ilości otworów rezonansowych niesie za sobą konieczność wydłużenia każdego z nich.

ze względu na wysokie częstotliwości rezonansowe głośnika kolumnę tez trzeba odpowiednio wysoko stroić dlatego możliwe jest w pewnych przypadkach nie stosowanie "tradycyjnych" otworów BR tylko normalnych wielkich szczelin. Można tak dobrać obudowę zęby otwór w jej tyle był otworem rezonansowym. Zwiększając pole przekroju wylotowego zwiększamy częstotliwość rezonansowe. Otwory powinny być dużych rozmiarów w przeciwieństwie do subwooferów kina domowego gdzie częstotliwości rezonansowe sa o wiele inne, a przeznaczenie głośników to odtwarzanie prawie infradźwięków. Pewne wybiórcze obliczenia da nam program zwany WIN ISD Możemy mu tam zadać odpowiednio profilowany, wymiarowany prostokątny albo kulisty otwór BR o określonej częstotliwości. I tu ważna uwaga, wielkością otworu rezonansowego i jego rezonansem możemy poprawiać charakterystykę paczki gitarowej w obrębie minimów lokalnych (pomiędzy rezonansami, gdzie skuteczność spada). Są to częstotliwości 200-300Hz i odpowiadają one otworom w tyle obudowy 1/3 do 2/3 otwartego tyłu obudowy. W każdym bądź razie to co uzyskamy w WinISD to teoria. Fachowe firmy mają zapewne więcej czasu niż standardowy domowy konstruktów układów grających. Zatem pozostaje nam program AUDUA SPEAKER WORKSHOP (edit 2022 - prawdopodobnie nie do dostania program, gdzieś posiadam inną metodykę pomiaru tych parametrów).
- AUDUA pozwala on na zbadanie charakterystyki częstotliwościowej kolumny głośnikowej w funkcji czestotliwości, opóźnień czasowych itp. Wymagany jest tylko w miarę dobry czyli drogi niestety mikrofon, aczkolwiek pomiary ogólne zrobimy na zwykłym elektrotecie.

Na górę

Budowa otwartych paczek w sposób na "słuch"

Dużo prostszą metodą dostrajania otwartych skrzynek głośnikowych od liczenia parametrów TS (które nie dają w zasadzie zadowalających wyników, ale w miarę jako tako ukazują charakterystykę głośnika) jest metoda na słuch Polega ona na tym że budujemy skrzynkę interesujących nas wymiarów, jeśli mamy parametry TS to jest to objętość około Vas/2 .. 3/4 Vas. Składamy wszystkie ściany skrzyni w prostopadłościan bez ściany tylnej - robimy dziurę na głośnik, wstawiamy go tam, podpinamy do pieca, na którym będziemy pracować (Heada, modułu) Następnie konstruujemy płytę wielkości ścianki tylnej. Przykładamy ją do dziury w skrzyni. Możemy teraz sprawdzić czy lepiej gra obudowa zamknięta czy obudowa wentylowana, stopniowo poszerzamy wielkość otworu rezonansowego, tak, aby powstający bas najbardziej nas interesował. Najlepszy otwór rezonansowy trzeba pomierzyć policzyć podstawę i wysokość wyrazić w centymetrach. Teraz trzeba policzyć pole czyli pomnożyć te dwie wartości centymetrowe przez siebie. Następnie tworzymy otwory rezonansowe o polu powierzchni równym otworowi w wyniku wykonania próby.
Warto też próbę przeprowadzić w okolicach mocy znamionowej w pomieszczeniu, do którego przeznaczony jest piecyk, jeśli okaże się, że lepiej gra w obudowie zamkniętej, to taką obudowę zostawić i zamontować.
Pomiaru dokonać na brzmieniu Clean.

Na górę

Moje typy

przynajmniej, żeby sąsiedzi nie uciekali.

Głośniki przystosowane do gitar elektrycznych:

sprawdzone przeze mnie lub znajomych lub pewniki:

TESLA TVM VALMEZ

TESLA (TVM: ARZ 6604, ARZ 6608, ARA 312-00-8, ARA 312-00-4, ARA-389-00/4, ARA-389-00/8

Na górę

Tonsil

TONSIL : GDS 30/30, GD 30/50, GD30/100, GD 30/50/3, GDG (kazdy jaki znajdziecie), GD25/50, GDS 30/100; GD 30/100E (nowy), GD 38/300 , GD 20/40

Jensen:

https://jensen.com.pl/

seria Alnico:

P10Q 10", P10R 10", P10R-F 10", P12/100 BB 12", P12N 12", P12No Bell 12", P12Q 12", P12R 12", P6V 6", P8R 8", JP10-100BB 10"

Oferta modeli ceramicznych:

C10Q 10"
C10R 10"
C12K 12"
C12K2 12"
C12N 12"
C12Q 12"
C12R 12"
C15K 15"
C15N 15"
C6V 6"
C8R 8"
D-series Jensen
C12D N12D

Seria JET:

JC10-40FA 10″ FALCON,

JC10-50EL 10″ ELECTRIC LIGHTNING,

JN10-100TR 10″ TORNADO,

P10/40 BB 10″,

JP10-100BB 10″ BLACKBIRD,

JC12-70EL 12″ ELECTRIC LIGHTNING,

JC12-50FA 12″ FALCON,

JC12-75NH NIGHTHAWK 12″,

C12/100 RT RAPTOR,

N 12/65 TR STEALTH,

N 12/80 TR STEALTH,

N 12/100 TR STEALTH

N12-100TR,

P12/40 BB 12",

P12/100 BB 12"

Selenium

Selenium 8G1, Selenium 8G1 / 8G1PE, Selenium 12G1 / 12G1PE, Selenium 10G1 / 10G1PE, Selenium G12M Modern Lead, Selenium 15B1 / 15B1PE, Selenium 15B1 / 15B1PE

Eminence

EMINENCE pewniaki:(www.eminence.com): LEGEND: B15, CB15, 151, 121, V12, GB12, 125, 122, Modeling 12, FS12, V101, 105, 102, BP102, 875, 675, PATRIOT: The Copperhead, Ragin Cajun, Delta Demon,: Blue Tick Hound, Black Powder, Blue Tick Hound, Black Powder, Stonehenge, Swamp Thang, The Governor, Red White and Blues, Red Fang, Screamin Eagle, The Wizard, Red Ryder, Cannabis Rex, The Tonespotter, Man O War, The Tonker, BIG BEN

Celestion

CELESTION (http://celestion.com) : Rocket 50, Super 65, Seventy 80, G12T *Hot 100*, G12K-100, G12M, G12H, V12-60, Super 8, Tube 10, G12 Century, G12 Century Vintage, Celestion Blue, G12M *Greenback*, Vintage 30, G12H, G12T-75, Classic Lead, G10 Vintage

Beyma

BEYMA, (BEYMA.com), 12GU/EM, 12G350, 12M300, 12K200, 12E120

Fane

FANE (http://www.fane-acoustics.com/): AXA10, AXA.12, AX.12, AX.12.75, AX.12.100, AX.12.150, AX.10.75, AX.15.300B

Dexon

DEXON (http://www.dexon.pl - BRB 8*/100/01,8 - 05 029, DRFD 20/15/01,8 - 05 008

Syf:

A teraz głośniki, które się nie nadają do gitary - nie kupujcie tego SYFU:
ALPHARD, 888, 🌕ဌ- nie podaje strony, żeby nikt nie kupił... Chodzi o serie HW800, HW1000, HW1200, HW1500, HW1800, HWC-100...🍫🥃🐘🐖🌬

Głośniki gitarowe kompendium

Elektronika gitarowa

Wstęp

WSTĘP

DEFINICJA

CO NIE NADAJE SIE DO GITARY:

PARAMETRY GŁOŚNIKA:

Impedancja

Moc znamionowa WATY

Dobór wzmanciacza.

Parametry Thielle'a-Small'a

PASMO PRZENOSZENIA

OBUDOWA

OBUDOWA - rozeznanie

GŁOŚNIKI - ŁąCZENIE WIELU GŁOŚNIKÓW

Łączenie głośników ze wzmanciaczem

OBUDOWA WYKONANIE

CIĘCIE PŁYT (sposób domowy)

WIERCENIE OTWORÓW (metoda siłowa)

OBUDOWA ZAMKNIĘTA

OBUDOWY WENTYLOWANE

Budowa otwartych paczek w sposób na "słuch"

Moje typy

Głośniki przystosowane do gitar elektrycznych:

TESLA TVM VALMEZ

Tonsil

Jensen:

seria Alnico:

Oferta modeli ceramicznych:

Seria JET:

Selenium

Eminence

Celestion

Beyma

Fane

Dexon

Syf:

Robert Gabor 2002-2019, 2022

Komentarze